Catering i posiłki w dostawie – opłata za opakowania

Wprowadzenie

W ostatnich latach branża cateringowa i dostawy posiłków zyskały na popularności, co wiąże się także z koniecznością stawiania czoła obowiązkom z zakresu ochrony środowiska coraz szerszej grupie przedsiębiorców.

W niniejszym artykule przedstawiono aktualne regulacje prawne dotyczące obowiązków z zakresu ochrony środowiska w zakresie opakowań w branży gastronomicznej.

Dowiedz się, jak skutecznie dostosować swoją działalność do aktualnych wymogów, aby uniknąć kar i działać swobodnie.

Rodzaje opłat za opakowania, związanych z branżą gastronomiczną

Prowadząc działalność gospodarczą związaną z oferowaniem posiłków w dostawie, czy też oferowanie posiłków na wynosi, musisz uwzględnić kilka rodzajów obowiązków związanych z opakowaniami:

1. Opłata produktowa

2. Opłata za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego (tzw. opłata konsumencka oraz tzw. opłata producencka) 

3. Opłata recyklingowa

Opłata produktowa

Opłatę produktową za opakowania płacą przedsiębiorcy wprowadzający na rynek polski produkty w opakowaniach.

Opłata produktowa za opakowania jest zatem ponoszona przez przedsiębiorców, którzy pakują swoje produkty i sprzedają je klientom w Polsce, w tym także podmioty prowadzące sprzedaż wysyłkową.

Opłacie produktowej podlegają wszystkie opakowania, w których wprowadzono na rynek polski produkty po raz pierwszy.

Ustawodawca podzielił opakowania na klika grup, w tym między innymi:

• Opakowania z tworzyw sztucznych (np. folia spożywcza, pojemniki do zgrzewu, ale również  pojemniki PLA)
• Opakowania z aluminium (np. folia aluminiowa)
• Opakowania z opakowania z papieru i tektury (np. pudełka na pizzę)
• Opakowania ze szkła (np. słoiki)

Obowiązek rozliczenia opłaty produktowej następuje zawsze, gdy przedsiębiorca pakuje swoje produkty w związku z ich sprzedaż na rynku polskim.

Opłata za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego (opłata konsumencka)

Opłatą za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego objęty jest przedsiębiorca, który prowadzi jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane wykonane z tworzyw sztucznych:

– jednorazowe kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka,

– jednorazowe pojemniki na żywność, w tym pojemniki takie jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich żywności, która jest:

a) przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,

b) zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika oraz

c) gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie

– w tym pojemniki na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Do pobrania opłaty jest również obowiązany przedsiębiorca pakujący i oferujący napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych za pomocą urządzenia vendingowego.

Opłata ta jest pobierana od klienta.

Opłata za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego jest zatem ograniczona w zakresie przedmiotowym oraz podmiotowy.

Ograniczenie przedmiotowe sprowadza się do jednorazowych opakowań z tworzywa sztucznego, w których oferowane są produkty gotowe do spożycia z tego opakowania, bez dalszej obróbki.

Ograniczenie podmiotowe dotyczy przedsiębiorców, którzy prowadzą jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną.

Zgodnie z treścią uzasadnienia ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, opłata nie jest pobierana w sytuacji, gdy w jednostce są sprzedawane fabrycznie zapakowane produkty w opakowaniach, których dotyczy załącznik nr 6 do ustawy, jak np. opakowana porcja orzeszków czy jogurtu umieszczona w pudełku zwierającym tworzywa sztuczne.

Mając powyższe na uwadze, zasadnym wydaje się przyjęcie tezy, że jeżeli pakowanie posiłków w pojemniki na żywność jest realizowane przez producenta dań (np. w zakładzie produkcyjnym firmy cateringowej) a nie w jednostce handlowej czy gastronomicznej, to pojemniki te nie będą podlegały opłacie.

UWAGA

Opłata za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego jest pobierana i rozliczania niezależnie od opłaty produktowej (tj. należy rozliczyć zarówno opłatę konsumencką oraz produktową).

Opłata za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego (opłata producencka)

Jaka jest stawka opłaty produktowej za opakowania?

Faktyczna wysokość opłaty produktowej jest ustalana na podstawie specjalnego wzoru, z uwzględnieniem poniższych stawek.

Jaka jest stawka opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe (opłata konsumencka)?

Stawki opłat za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego wynoszą:

1)           0,20 zł – w przypadku kubków na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek;

2)           0,25 zł – w przypadku pojemników na żywność, w tym pojemników takich jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowanych w celu umieszczania w nich żywności, która jest:

a) przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,

b) zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika oraz

c) gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie

– w tym pojemników na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Jaka jest stawka opłaty recyklingowej?

Opłata za opakowania a wpis do BDO

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, którego dotyczą przepisy w zakresie opłat za opakowania, powinieneś wykazać ten fakt w BDO.

1. W przypadku opłaty produktowej należy wypełnić dział VI tabelę 4 rejestru BDO.
2. W przypadku opłaty konsumenckiej należy wypełnić dział II tabelę 8 rejestru BDO.
3. W przypadku opłaty producenckiej należy wypełnić dział II tabelę 8 rejestru BDO.
   
4. W przypadku opłaty recyklingowej należy wypełnić dział VI tabelę 7 rejestru BDO.

Pozostałe obowiązki dotyczące opakowań

Przedsiębiorcy objęci obowiązkami w zakresie opakowań, poza posiadaniem wpisu w BDO oraz rozliczaniem się z należnych opłat są obowiązani między innymi do : 

– prowadzenia odpowiednich ewidencji,

– składania w terminie sprawozdań z zakresu prowadzonej działalności w BDO,

– przekazywania informacji o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,

– rozliczania publicznych kampanii edukacyjnych.

Oprócz ww. obowiązków, w przypadku realizowania dostaw produktów spożywczych, przedsiębiorcy powinni pamiętać także o terminowym składaniu obowiązkowych sprawozdać z zakresu korzystania ze środowiska oraz sprawozdań do KOBiZE.

Jak uniknąć opłat za opakowania w gastronomii?

Ustawodawca w sposób bezpośredni powiązał określone rodzaje opłat z danego rodzaju opakowaniami bądź działaniami. Tym samym uniknięcie określonej opłaty jest bardzo zindywidualizowane.

W przypadku opłaty produktowej, ustawodawca przewidział możliwość złożenia wniosku  o zwolnienie z obowiązku jej uiszczenie w przypadku, gdy:

1. w danym roku wprowadzono mniej niż 1 tonę opakowań,
2. został złożony wniosek o udzielenie pomocy de minimis wraz ze sprawozdaniem w BDO do 15 marca roku następującego po roku sprawozdawczym.

W przypadku opłaty za jednorazowe opakowania z tworzywa sztucznego, możliwością na uniknięcie tej opłaty jest :

1. zastąpienie opakowań jednorazowych, opakowaniami wielokrotnego użytku, co zostanie potwierdzone przez producenta tych opakowań poprzez wykazania zgodności z aktualną normą europejską,
2. zastąpienie opakowań z tworzywa sztucznego opakowaniami wykonanymi z materiałów innego rodzaju (co oczywiście niejednokrotnie jest bardzo problematyczne).

W przypadku opłaty recyklingowej, możliwością na uniknięcie tej opłaty jest :

1. oferowanie toreb z tworzywa sztucznego o grubości poniżej 15 mikrometrów (co nie zwalnia z konieczności złożenia sprawozdania),
2. zastąpienie toreb z tworzywa sztucznego torbami wykonanymi z innych materiałów np. torbami papierowymi.

Co grozi za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących opłat za opakowania?

Za niewywiązywanie się z obowiązków związanych z zakresu opakowań grożą przede wszystkim administracyjne kary pieniężnej o znacznej wysokości.

Dla przykładu:

• Kto nie pobiera opłaty od użytkownika końcowego nabywającego napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 20 000 zł.
• Kto nie prowadzi ewidencji podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 20 000 zł.

Co bardzo istotne, ustawodawca wyłączył możliwość stosowania przepisów o odstąpieniu od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej w stosunku do ww. kar pieniężnych