System kaucyjny za opakowania w gastronomii
System kaucyjny to mechanizm, który ma na celu ograniczenie ilości odpadów opakowaniowych i zwiększenie poziomu recyklingu.
W Polsce, jak i w wielu innych krajach, wdrożenie tego systemu jest odpowiedzią na rosnące wyzwania związane z ochroną środowiska.
W artykule tym omówimy szczegółowo, czym jest system kaucyjny, kogo i czego dotyczy, jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorców oraz jakie kary grożą za niewywiązanie się z tych obowiązków.
Na czym polega kaucyjny dotyczący opakowań ?
System kaucyjny to zorganizowany sposób gospodarowania opakowaniami, w którym pobiera się kaucję przy zakupie produktów w opakowaniach.
Kaucja ta jest zwracana konsumentowi po oddaniu opakowania do wyznaczonego punktu zbiórki.
Zgodnie z przepisami, system kaucyjny obejmuje procesy związane z gromadzeniem, transportem, przetwarzaniem i ponownym użyciem lub recyklingiem opakowań po napojach.
Mechanizm ten wspiera zrównoważone gospodarowanie zasobami i zmniejsza ilość odpadów trafiających na wysypiska.
Jakiego rodzaju opakowań dotyczy system kaucyjny ?
System kaucyjny obejmuje opakowania na napoje, tj. opakowania na płyn przeznaczony do bezpośredniego wypicia, bez konieczności poddania go obróbce, w szczególności na wodę, sok, nektar, mleko, jogurt i inny pitny produkt mleczny, napój alkoholowy.
Z zakresu ww. opakowań wyłączone są między innymi opakowania na płyny będące produktami leczniczymi, czy też wyrobami medycznymi.
System kaucyjny dotyczy zatem opakowań, które spełniają określone kryteria.
Są to opakowania na napoje, wykonane z tworzyw sztucznych, szkła lub metalu, o pojemności od 1 litra do 3 litrów.
W skład opakowań objętych systemem wchodzą:
Butelki plastikowe jednorazowe do 3 litrów,
Butelki szklane do 1,5 litra,
Puszki metalowe do 1 litra.
Obowiązki przedsiębiorców prowadzących jednostki handlowe w zakresie systemu kaucyjnego
Przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlowe, w których użytkownikom końcowym są oferowane napoje w opakowaniach objęte systemem kaucyjnym, zostały podzielone na:
jednostki o powierzchni sprzedaży nie większej niż 200 m2,
jednostki o powierzchni sprzedaży powyżej 200 m2.
W pierwszym przypadku, ustawodawca zobowiązał przedsiębiorców do uczestniczenia w systemie kaucyjnym w zakresie pobierania kaucji. Dopuszczono jednocześnie możliwość uczestniczenia tych podmiotów w systemie zwracania kaucji oraz zbierania pustych opakowań i odpadów opakowaniowych.
Przedsiębiorcy prowadzący większe jednostki handlowe (o powierzchni sprzedaży powyżej 200 m2) są obowiązani do uczestniczenia w systemie kaucyjnym w zakresie pobierania i zwracania kaucji oraz zbieraniu pustych opakowań i odpadów opakowaniowych.
Odbiór opakowań może następować na zasadzie zbiórki ręcznej bądź w automatach do zbiórki opakowań.
W zakresie zawierania umów przez prowadzących jednostki handlowe z podmiotami reprezentującymi, prowadzący jednostki o powierzchni sprzedaży nie większej niż 200 m2, są zobowiązani do zawarcia umowy co najmniej z jednym podmiotem reprezentującym.
Prowadzący większe jednostki handlowe mają obowiązek zawrzeć umowę z każdym podmiotem reprezentującym.
Czy restauracje, które oferują napoje w opakowaniach muszą przystąpić do systemu kaucyjnego ?
Jeżeli napój będzie sprzedawany w opakowaniu (np. butelce) na wynos, opakowanie to będzie podlegało kaucji
Czy restauracje o powierzchni większej niż 200 m2 muszą przystąpić do systemu kaucyjnego ?
Zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, przez powierzchnię sprzedaży rozumie się tę część ogólnodostępnej powierzchni obiektu handlowego stanowiącego całość techniczno-użytkową, przeznaczonego do sprzedaży detalicznej, w której odbywa się bezpośrednia sprzedaż towarów (bez wliczania do niej powierzchni usług i gastronomii oraz powierzchni pomocniczej, do której zalicza się powierzchnie magazynów, biur, komunikacji, ekspozycji wystawowej itp.)
W związku z powyższym, zasadnym wydaje się przyjęcie tezy, że do powierzchni decydującej o konieczności przystąpienia do systemu kaucyjnego wlicza się tą część jednostki gastronomicznej, na której faktycznie odbywa się sprzedaż produktów, tj. z wyłączeniem powierzchni, na której spożywa się posiłki.
Czy restauracje, które będą odbierały puste opakowania, muszą posiadać zezwolenie na zbieranie odpadów ?
Podmioty, które będą odbierały puste opakowania nie będą musiały posiadać decyzji na zbieranie odpadów w przypadku odbierania pustych opakowań.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach, z obowiązku uzyskania odpowiednio zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów zwalnia się podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów).
Czy kaucja wyłącza opłatę produktową ?
Pobranie kaucji za opakowanie nie wyłącza obowiązków związanych z rozliczeniem opłaty produktowej za wprowadzanie produktów w opakowaniach.
Czytaj więcej – Opłata produktowa za opakowania
Kary za niewywiązanie się z obowiązków dotyczących systemu kaucyjnego
Kary za nieprzestrzeganie systemu kaucyjnego uregulowano w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
Wysokość kar, jest różna i zależy od rodzaju nieprzestrzeganego obowiązku. Przedział kar ustalono w wysokości od 10 tys. zł do 500 tys. zł.
Nadzór nad przestrzeganiem przepisów w zakresie systemu kaucyjnego sprawuje Inspekcja Ochrony Środowiska.
Jeżeli potrzebujesz pomocy w zakresie opłat za opakowania, skontaktuj się z nami.