Ewidencja odpadów – Obowiązki, procedury i wymagania

CO TO JEST EWIDENCJA ODPADÓW?

Ewidencja odpadów to wykaz rodzaju, ilości oraz sposobu postępowania z odpadami.

JAK PROWADZIĆ EWIDENCJĘ ODPADÓW?

Ewidencję odpadów należy prowadzić elektronicznie w Bazie Danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (BDO).

Ewidencja odpadów jest prowadzona z zastosowaniem następujących dokumentów:

1) w przypadku posiadaczy odpadów:

• karty przekazania odpadów,
• karty ewidencji odpadów,
• karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych,
• karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
• karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji;

2) w przypadku sprzedawcy odpadów i pośrednika w obrocie odpadami, niebędących posiadaczami odpadów – karty ewidencji odpadów niebezpiecznych;

3) w przypadku:

a) podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

b) posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie lub przetwarzanie odpadów komunalnych,

c) transportującego odpady komunalne

– karty przekazania odpadów komunalnych.

W przypadku posiadacza odpadów przekazującego odpady do składowania oraz zarządzającego składowiskiem odpadów ewidencja odpadów obejmuje dodatkowo dokumenty, tj.:

• podstawową charakterystykę odpadów;
• wyniki testów zgodności.

Szczegółowe informacje, co powinny zawierać ewidencja odpadów wskazano w art. 67 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Ponadto posiadacz odpadów jest obowiązany do przechowywania dokumentów i wszelkich danych, na podstawie których są sporządzane dokumenty ewidencji odpadów przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały sporządzone te dokumenty.

Posiadacz odpadów jest obowiązany do udostępniania dokumentów i wszelkich danych na żądanie organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli.

JAK WYGLĄDA KARTA EWIDENCJI ODPADÓW/ KARTA PRZEKAZANIA ODPADÓW?

Wzór karty przekazania odpadów sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5a do ustawy o odpadach.

Wzór karty przekazania odpadów komunalnych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5b do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji odpadów sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5c do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5d do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5e do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5f do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji odpadów niebezpiecznych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5g do ustawy o odpadach.

KTO ZOBOWIĄZANY JEST DO PROWADZENIA EWIDENCJI ODPADÓW?

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów spoczywa na każdym podmiocie, który wytwarza lub gospodaruje odpadami.

Jeżeli chodzi o wymogi dotyczące prowadzenia kart przekazania odpadów, przedstawiają się one następująco:

1. Posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do następnego posiadacza odpadów albo do innych prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, przed rozpoczęciem ich transportu ma obowiązek sporządzić kartę przekazania odpadów
2. Kierujący środkiem transportu, którym są transportowane odpady, jest obowiązany posiadać w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z BDO, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów ze stanem rzeczywistym.
3. Posiadacz odpadów, który przejmuje odpady od innego posiadacza odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przejęciu tych odpadów, jest obowiązany potwierdzić w BDO przejęcie odpadów oraz dodać w niej informacje o masie odpadów, jeżeli jest ona inna niż masa podana przez posiadacza, który przekazał odpady, a także informacje o dacie i godzinie przejęcia odpadów.
4. Ponadto, posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przekazaniu tych odpadów, dodaje w BDO informacje o masie odpadów oraz o dacie i godzinie ich przekazania.
5. Transportujący odpady ma obowiązek potwierdzić transport odpadów w BDO niezwłocznie po zakończeniu transportu.

Jeżeli jeden z posiadaczy odpadów nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ewidencji odpadów możliwe jest niesporządzanie karty przekazania odpadów.

Natomiast obowiązki dotyczące prowadzenia kart ewidencji odpadów polegają na tym, że:

Posiadacz odpadów prowadzi kartę ewidencji odpadów dla każdego rodzaju odpadów odrębnie, z tym że:

– dla komunalnych osadów ściekowych stosowanych w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o odpadach tj. w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz, do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne, przy dostosowaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wytwórca tych osadów prowadzi kartę ewidencji komunalnych osadów ściekowych;

– dla zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego – przedsiębiorca prowadzący zakład przetwarzania w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym prowadzi kartę ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego;

– dla pojazdów wycofanych z eksploatacji – przedsiębiorca prowadzący stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów, o których mowa w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, prowadzi kartę ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Od powyższych wymogów prowadzenia ewidencji odpadów istnieje jednak szereg wyjątków:

KTO JEST ZWOLNIONY Z OBOWIĄZKU PROWADZENIA EWIDENCJI ODPADÓW?

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy:

1. wytwórców:

• odpadów komunalnych,
• odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,
• będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru BDO,
• odpadów budowlanych i rozbiórkowych pochodzących z robót budowlanych prowadzonych przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami;

2. osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne,
3. podmiotów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1 i 12 ustawy o odpadach tj. podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów) oraz podmiot: zajmujący się wytwarzaniem, przechowywaniem, transportem lub wprowadzaniem na rynek pasz leczniczych lub produktów pośrednich, który jedynie transportuje lub przechowuje pasze lecznicze lub produkty pośrednie wyłącznie w zaplombowanych opakowaniach lub pojemnikach, prowadzący handel detaliczny paszami leczniczymi dla zwierząt domowych – który zbiera niezużyte lub przeterminowane pasze lecznicze lub produkty pośrednie od podmiotów, które jedynie kupują, przechowują lub transportują pasze lecznicze do stosowania wyłącznie w swoim gospodarstwie, od posiadaczy zwierząt futerkowych oraz posiadaczy zwierząt domowych.
4. rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy o odpadach, tj. określonych w drodze rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r., w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

JAKIE ILOŚCI I RODZAJE ODPADÓW NIE PODLEGAJĄ EWIDENCJI ODPADÓW?

Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r., w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, jak jego sama nazwa wskazuje, określa rodzaje i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Rozporządzenie określa 46 rodzajów odpadów dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów jeżeli nie zostaną przekroczone wskazane w rozporządzeniu ilości. Są to m.in.:

• Odpady o kodzie 02 01 10 – odpady metalowe – w ilości do 10 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 15 01 01 – opakowania papieru i tektury – w ilości do 0,5 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 15 01 03 – opakowania z drewna – w ilości 1 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 15 01 07 – opakowania ze szkła – w ilości do 0,5 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 15 01 09 – opakowania tekstyliów – w ilości do 0,2 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 16 03 80 – produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia – w ilości do 0,1 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 17 01 01 – odpady betonu lub gruz betonowy z rozbiórek i remontów – w ilości w ilości do 10 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 17 02 02 – szkło – w ilości do 5 Mg/rok,
• Odpady o kodzie 17 05 04 – gleba i ziemia w tym kamienie inne niż wymienione w 17 05 03 – w ilości do 20 Mg/rok.

WAŻNE:

Jeżeli w ciągu roku przekroczysz się ilość odpadów ujętych w rozporządzeniu, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, należy uzyskać wpis do rejestru BDO i rozpocząć ich ewidencjonowanie.

Istnieje ponadto możliwość prowadzenia tzw. uproszczonej ewidencji odpadów, która polega na prowadzeniu ewidencji odpadów jedynie z zastosowaniem karty przekazania odpadów.

KIEDY MOŻNA STOSOWAĆ UPROSZCZONĄ EWIDENCJĘ ODPADÓW?

Ewidencja odpadów w formie uproszczonej jest prowadzona z zastosowaniem jedynie karty przekazania odpadów.

Ewidencję taką mogą prowadzić:

1. podmioty, które:

• wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kilogramów rocznie,
• wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie;

2. transportujący odpady wykonujący wyłącznie usługę transportu odpadów;
3. władający powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.

JAKA KARA GROZI ZA BRAK EWIDENCJI ODPADÓW?

Za nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodny ze stanem rzeczywistym przewidziana jest administracyjna kara pieniężna w wysokości od 1 000 zł do 1 000 000 zł.

Wysokość kary określa Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska uwzględniając rodzaj naruszenia i jego wpływ na życie i zdrowie ludzi oraz środowisko, okres trwania naruszenia i rozmiary prowadzonej działalności oraz bierze pod uwagę skutki tych naruszeń i wielkość zagrożenia.