Home » ewidencja odpadów
Kategorie
BDO Ewidencja odpadów Gospodarowanie odpadami

BDO w zakładzie produkcyjnym — rejestracja, ewidencja, KPO

BDO w zakładzie produkcyjnym

W ramach niniejszego wpisu staramy się w przystępny, opisowy sposób wyjaśnić obowiązki zakładu produkcyjnego w systemie BDO: od rejestracji (art. 50–51 ustawy o odpadach), przez ewidencję (art. 66) i karty przekazania odpadów – KPO (art. 67), aż po pozwolenie na wytwarzanie odpadów (art. 180a Prawa ochrony środowiska) oraz obowiązki wprowadzającego produkty w opakowaniach.

Po co jest BDO i kogo dotyczy ?

BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami) służy identyfikacji podmiotów i śledzeniu strumieni odpadów.

Zgodnie z art. 50 ustawy o odpadach do rejestru wpisują się na wniosek m.in. wprowadzający produkty w opakowaniach, prowadzący odzysk/recykling oraz inne podmioty wskazane w przepisie. Z kolei art. 51 przewiduje przypadki wpisu z urzędu.

Obowiązek ciąży na przedsiębiorcy wykonującym działalność wymienioną w przepisach — nie na wielkości firmy. Rejestr prowadzi marszałek województwa, a numer BDO jest niezbędny, by legalnie prowadzić czynności objęte ustawą.

Rejestracja w BDO — co zgłaszasz i dlaczego?

Numer BDO jest wymagany, ponieważ art. 50 uzależnia legalność określonych rodzajów działalności od wpisu do rejestru. We wniosku wskazujesz role (np. wytwórca odpadów, wprowadzający produkty w opakowaniach), odpowiednie działy rejestrowe oraz dane zakładu.

Potrzebujesz wsparcia przy rejestracji? Przejmiemy formalności

Ewidencja odpadów (art. 66 ustawy o odpadach) — co, jak i przez kogo?

Art. 66 nakłada na posiadacza odpadów obowiązek prowadzenia ewidencji ilościowej i jakościowej. W praktyce w zakładzie produkcyjnym posiadaczem jest wytwórca odpadu do momentu jego przekazania uprawnionemu podmiotowi. Ewidencję prowadzi się elektronicznie w BDO, z wykorzystaniem kart przekazania odpadów (KPO) oraz na kartach ewidencji odpadów (KEO).

Dobre praktyki:

  • Identyfikacja punktów powstawania odpadów i właściwy dobór kodów odpadów.
  • Ważenie i raportowanie mas — zapewnienie ciągłości danych.
  • Upoważnienia i szkolenia dla osób odpowiedzialnych za KEO/KPO.

Karta przekazania odpadów (KPO) — obowiązki z art. 67

Art. 67 reguluje dokumenty ewidencji. KPO wystawia przekazujący odpad przy każdej dostawie do odbiorcy. W KPO potwierdza się m.in. kod, masę, dane odbiorcy i transportującego. Po zakończeniu transportu i przyjęciu odpadu następują potwierdzenia w systemie.

  • Przekazujący: sporządza KPO i odpowiada za zgodność danych.
  • Transportujący: potwierdza dane o przewozie.
  • Odbiorca: potwierdza przyjęcie i dalsze zagospodarowanie zgodnie z decyzją.

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów — art. 180a Prawa ochrony środowiska

Gdy wytwarzasz odpady w związku z eksploatacją instalacji i przekraczasz progi: ponad 1 Mg/rok odpadów niebezpiecznych lub ponad 5000 Mg/rok odpadów innych niż niebezpieczne, wymagane jest pozwolenie na wytwarzanie odpadów (art. 180a POŚ). Organem właściwym jest co do zasady marszałek województwa.

Chcesz policzyć progi i przygotować wniosek? Pomagamy w uzyskiwaniu pozwoleń

Wprowadzanie produktów w opakowaniach i opłata produktowa

Wprowadzający produkty w opakowaniach (tj. producent lub importer) ma obowiązki rejestrowe i sprawozdawcze w BDO oraz musi osiągać wymagane poziomy odzysku i recyklingu. Jeśli poziomy nie zostaną osiągnięte, uiszcza się opłatę produktową (zwyczajowo rozliczaną do 15 marca za rok poprzedni). 

Zredukuj ryzyko wysokiej opłaty — audyt opakowaniowy i współpraca z organizacją odzysku

Role i odpowiedzialności w praktyce

  • Wytwórca/posiadacz odpadów: ewidencja (art. 66), KPO (art. 67), wpis do BDO (art. 50–51).
  • Prowadzący instalację: ocena progów i pozwolenie na wytwarzanie odpadów (art. 180a POŚ).
  • Transportujący: potwierdzenia transportu w KPO.
  • Odbiorca: przyjęcie i legalne zagospodarowanie odpadu.
  • Wprowadzający produkty w opakowaniach: poziomy odzysku/recyklingu lub opłata produktowa.

Co jest instalacją? — definicja z Prawa ochrony środowiska

Prawo ochrony środowiska definiuje instalację jako m.in. stacjonarne urządzenie techniczne, a także zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których dysponuje ten sam podmiot i które znajdują się na terenie jednego zakładu, oraz budowle niebędące urządzeniami technicznymi. W praktyce będzie to np. linia produkcyjna, kotłownia, lakiernia, silosy, reaktory — o ile tworzą funkcjonalną całość lub też samodzielnie.

Definicja jest kluczowa przy ustalaniu, czy odpady są wytwarzane „w związku z eksploatacją instalacji” i czy powstaje obowiązek uzyskania pozwolenia (art. 180a POŚ).

Ryzyka i jak je neutralizować

  1. Błędny zakres ról i działów w rejestrze BDO — wykonaj audyt obowiązków i uzupełnij wpis.
  2. Ewidencja nieodzwierciedlająca stanu faktycznego — uporządkuj kody, ważenie i obieg dokumentów.
  3. Nieprawidłowe lub spóźnione KPO — wdróż checklisty operacyjne i kontrolę jakości danych.
  4. Przekroczone progi bez pozwolenia — policz strumienie odpadowe „instalacyjne” i złóż wniosek.
  5. Braki w rozliczeniach opakowaniowych — zapewnij poziomy odzysku lub rozlicz opłatę produktową.

Co zrobić od ręki w typowym zakładzie?

  • Zweryfikować role z art. 50–51 i kompletność wpisu BDO.
  • Ustawić ewidencję (art. 66) i obieg KPO (art. 67) — odpowiedzialne osoby, upoważnienia, harmonogramy.
  • Policzyć roczne ilości odpadów z eksploatacji instalacji i ocenić wymóg pozwolenia (art. 180a POŚ).
  • Zweryfikować status wprowadzającego produkty w opakowaniach — poziomy odzysku/recyklingu lub opłata produktowa.

FAQ — najczęstsze pytania

1. Czy mój zakład musi być w BDO?

Jeżeli wykonujesz działalność wymienioną w art. 50 ustawy o odpadach (np. wprowadzanie produktów w opakowaniach, prowadzenie odzysku/recyklingu) — tak. W wybranych przypadkach wpis następuje z urzędu (art. 51).

2. Czy wielkość firmy ma znaczenie dla wpisu do BDO?

Nie. Decyduje rodzaj działalności, nie skala. Obowiązek wynika z art. 50–51 ustawy o odpadach.

3. Kto odpowiada za ewidencję odpadów w zakładzie?

Posiadacz odpadów (co do zasady wytwórca) — art. 66 ustawy o odpadach. Można upoważnić pracownika, ale odpowiedzialność organizacyjna pozostaje po stronie przedsiębiorcy.

4. Kiedy wystawiam KPO?

Zawsze przy przekazaniu odpadu innemu podmiotowi.

5. Czy muszę mieć pozwolenie na wytwarzanie odpadów?

Tak, jeśli w związku z eksploatacją instalacji przekraczasz progi: > 1 Mg/rok odpadów niebezpiecznych lub > 5000 Mg/rok pozostałych (art. 180a POŚ).

6. Co to jest instalacja w rozumieniu POŚ?

To stacjonarne urządzenie techniczne lub zespół takich urządzeń połączonych technologicznie na terenie jednego zakładu, a także pewne budowle — zgodnie z definicją w Prawie ochrony środowiska.

7. Czy mikroprzedsiębiorca musi prowadzić ewidencję?

Jeśli wytwarza odpady podlegające ewidencji — tak (art. 66). Ustawa nie zwalnia z uwagi na wielkość przedsiębiorcy. Ustawodawca przewidział jednak zwolnienie dla kilku kodów odpadów przy założeniu wytworzenia ich w ilości nieprzekraczającej określonych progów. 

8. Kto odpowiada za transport odpadu?

Transportujący potwierdza operacje w KPO, ale przekazujący musi zweryfikować uprawnienia przewoźnika i odbiorcy.

9. Co, jeśli nie osiągnę poziomów recyklingu dla opakowań?

Wprowadzający ponosi opłatę produktową.

10. Czy mogę zlecić obowiązki opakowaniowe organizacji odzysku?

Tak, ale nadal odpowiadasz za zapewnienie realizacji obowiązków na mocy umowy i sprawozdawczości w BDO.

11. Jak udokumentować rozbieżności mas w KPO?

Należy wykonać korektę KPO w BDO i zachować uzasadnienie (np. udokumentowane różnice wagowe).

12. Jak często aktualizować wpis w BDO?

Na bieżąco — każda zmiana profilu działalności lub danych powinna być odzwierciedlona we wpisie.

Potrzebujesz wsparcia BDO ?

Przeprowadzimy audyt twojego zakładu, poukładamy KEO i KPO, przygotujemy wniosek o pozwolenie na wytwarzanie odpadów oraz rozliczenia opakowaniowe.

Jeżeli potrzebujesz pomocy w bieżącej pracy zakładu, skontaktuj się z nami.

Kategorie
BDO Ewidencja odpadów Gospodarowanie odpadami

Ewidencja odpadów – Obowiązki, procedury i wymagania

 

CO TO JEST EWIDENCJA ODPADÓW?

Ewidencja odpadów to wykaz rodzaju, ilości oraz sposobu postępowania z odpadami.

JAK PROWADZIĆ EWIDENCJĘ ODPADÓW?

Ewidencję odpadów należy prowadzić elektronicznie w Bazie Danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (BDO).

Ewidencja odpadów jest prowadzona z zastosowaniem następujących dokumentów:

1) w przypadku posiadaczy odpadów:

  • karty przekazania odpadów,
  • karty ewidencji odpadów,
  • karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych,
  • karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
  • karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji;

2) w przypadku sprzedawcy odpadów i pośrednika w obrocie odpadami, niebędących posiadaczami odpadów – karty ewidencji odpadów niebezpiecznych;

3) w przypadku:

a) podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości,

b) posiadacza odpadów prowadzącego zbieranie lub przetwarzanie odpadów komunalnych,

c) transportującego odpady komunalne

karty przekazania odpadów komunalnych.

W przypadku posiadacza odpadów przekazującego odpady do składowania oraz zarządzającego składowiskiem odpadów ewidencja odpadów obejmuje dodatkowo dokumenty, tj.:

  • podstawową charakterystykę odpadów;
  • wyniki testów zgodności.

Szczegółowe informacje, co powinny zawierać ewidencja odpadów wskazano w art. 67 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Ponadto posiadacz odpadów jest obowiązany do przechowywania dokumentów i wszelkich danych, na podstawie których są sporządzane dokumenty ewidencji odpadów przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały sporządzone te dokumenty.

Posiadacz odpadów jest obowiązany do udostępniania dokumentów i wszelkich danych na żądanie organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli.

JAK WYGLĄDA KARTA EWIDENCJI ODPADÓW/ KARTA PRZEKAZANIA ODPADÓW?

Wzór karty przekazania odpadów sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5a do ustawy o odpadach.

Wzór karty przekazania odpadów komunalnych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5b do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji odpadów sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5c do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5d do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5e do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5f do ustawy o odpadach.

Wzór karty ewidencji odpadów niebezpiecznych sporządzanej w przypadku awarii systemu teleinformatycznego (tj. BDO), określa załącznik nr 5g do ustawy o odpadach.

KTO ZOBOWIĄZANY JEST DO PROWADZENIA EWIDENCJI ODPADÓW?

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów spoczywa na każdym podmiocie, który wytwarza lub gospodaruje odpadami.

Jeżeli chodzi o wymogi dotyczące prowadzenia kart przekazania odpadów, przedstawiają się one następująco:

  1. Posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do następnego posiadacza odpadów albo do innych prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, przed rozpoczęciem ich transportu ma obowiązek sporządzić kartę przekazania odpadów
  2. Kierujący środkiem transportu, którym są transportowane odpady, jest obowiązany posiadać w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z BDO, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów ze stanem rzeczywistym.
  3. Posiadacz odpadów, który przejmuje odpady od innego posiadacza odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przejęciu tych odpadów, jest obowiązany potwierdzić w BDO przejęcie odpadów oraz dodać w niej informacje o masie odpadów, jeżeli jest ona inna niż masa podana przez posiadacza, który przekazał odpady, a także informacje o dacie i godzinie przejęcia odpadów.
  4. Ponadto, posiadacz odpadów, który przekazuje odpady do prowadzonych przez siebie miejsc zbierania odpadów lub miejsc przetwarzania odpadów, niezwłocznie, każdorazowo po przekazaniu tych odpadów, dodaje w BDO informacje o masie odpadów oraz o dacie i godzinie ich przekazania.
  5. Transportujący odpady ma obowiązek potwierdzić transport odpadów w BDO niezwłocznie po zakończeniu transportu.

Jeżeli jeden z posiadaczy odpadów nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ewidencji odpadów możliwe jest niesporządzanie karty przekazania odpadów.

Natomiast obowiązki dotyczące prowadzenia kart ewidencji odpadów polegają na tym, że:

Posiadacz odpadów prowadzi kartę ewidencji odpadów dla każdego rodzaju odpadów odrębnie, z tym że:

– dla komunalnych osadów ściekowych stosowanych w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o odpadach tj. w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz, do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne, przy dostosowaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wytwórca tych osadów prowadzi kartę ewidencji komunalnych osadów ściekowych;

– dla zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego – przedsiębiorca prowadzący zakład przetwarzania w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym prowadzi kartę ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego;

– dla pojazdów wycofanych z eksploatacji – przedsiębiorca prowadzący stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów, o których mowa w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, prowadzi kartę ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Od powyższych wymogów prowadzenia ewidencji odpadów istnieje jednak szereg wyjątków:

KTO JEST ZWOLNIONY Z OBOWIĄZKU PROWADZENIA EWIDENCJI ODPADÓW?

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy:

  1. wytwórców:
  • odpadów komunalnych,
  • odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,
  • będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru BDO,
  • odpadów budowlanych i rozbiórkowych pochodzących z robót budowlanych prowadzonych przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami;
  1. osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne,
  2. podmiotów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1 i 12 ustawy o odpadach tj. podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów) oraz podmiot: zajmujący się wytwarzaniem, przechowywaniem, transportem lub wprowadzaniem na rynek pasz leczniczych lub produktów pośrednich, który jedynie transportuje lub przechowuje pasze lecznicze lub produkty pośrednie wyłącznie w zaplombowanych opakowaniach lub pojemnikach, prowadzący handel detaliczny paszami leczniczymi dla zwierząt domowych – który zbiera niezużyte lub przeterminowane pasze lecznicze lub produkty pośrednie od podmiotów, które jedynie kupują, przechowują lub transportują pasze lecznicze do stosowania wyłącznie w swoim gospodarstwie, od posiadaczy zwierząt futerkowych oraz posiadaczy zwierząt domowych.
  3. rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy o odpadach, tj. określonych w drodze rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r., w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

JAKIE ILOŚCI I RODZAJE ODPADÓW NIE PODLEGAJĄ EWIDENCJI ODPADÓW?

Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r., w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, jak jego sama nazwa wskazuje, określa rodzaje i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Rozporządzenie określa 46 rodzajów odpadów dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów jeżeli nie zostaną przekroczone wskazane w rozporządzeniu ilości. Są to m.in.:

  • Odpady o kodzie 02 01 10 – odpady metalowe – w ilości do 10 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 15 01 01 – opakowania papieru i tektury – w ilości do 0,5 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 15 01 03 – opakowania z drewna – w ilości 1 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 15 01 07 – opakowania ze szkła – w ilości do 0,5 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 15 01 09 – opakowania tekstyliów – w ilości do 0,2 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 16 03 80 – produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia – w ilości do 0,1 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 17 01 01 – odpady betonu lub gruz betonowy z rozbiórek i remontów – w ilości w ilości do 10 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 17 02 02 – szkło – w ilości do 5 Mg/rok,
  • Odpady o kodzie 17 05 04 – gleba i ziemia w tym kamienie inne niż wymienione w 17 05 03 – w ilości do 20 Mg/rok.

WAŻNE:

Jeżeli w ciągu roku przekroczysz się ilość odpadów ujętych w rozporządzeniu, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, należy uzyskać wpis do rejestru BDO i rozpocząć ich ewidencjonowanie.

Istnieje ponadto możliwość prowadzenia tzw. uproszczonej ewidencji odpadów, która polega na prowadzeniu ewidencji odpadów jedynie z zastosowaniem karty przekazania odpadów.

KIEDY MOŻNA STOSOWAĆ UPROSZCZONĄ EWIDENCJĘ ODPADÓW?

Ewidencja odpadów w formie uproszczonej jest prowadzona z zastosowaniem jedynie karty przekazania odpadów.

Ewidencję taką mogą prowadzić:

  1. podmioty, które:
  • wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kilogramów rocznie,
  • wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie;
  1. transportujący odpady wykonujący wyłącznie usługę transportu odpadów;
  2. władający powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.

JAKA KARA GROZI ZA BRAK EWIDENCJI ODPADÓW?

Za nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodny ze stanem rzeczywistym przewidziana jest administracyjna kara pieniężna w wysokości od 1 000 zł do 1 000 000 zł.

Wysokość kary określa Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska uwzględniając rodzaj naruszenia i jego wpływ na życie i zdrowie ludzi oraz środowisko, okres trwania naruszenia i rozmiary prowadzonej działalności oraz bierze pod uwagę skutki tych naruszeń i wielkość zagrożenia.